Bron: De Standaard – 02/04/21 – Frida Deceunynck
MIJN GELD ZONNE-ENERGIE
In januari maakte het Grondwettelijk Hof een kruis over de terugdraaiende teller. Sindsdien is de jacht op thuisbatterijen geopend. Maar wat is het financieel rendement van zo’n thuisbatterij?Voor de ruim 100.000 eigenaars van zonnepanelen die al een digitale meter hebben, is het voordeel van de terugdraaiende teller definitief verleden tijd. Sinds vorige maand draait hun meter niet meer virtueel terug als de zon schijnt, maar worden ze vergoed tegen het terugleververgoeding als ze energie op het net zetten. De vraag naar thuisbatterijen is sindsdien in een stroomversnelling terechtgekomen. ‘Vorig jaar werden er bij Fluvius slechts enkele honderden subsidiedossiers voor thuisbatterijen ingediend’, zegt Geert Flipts van het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap (VEKA). ‘In drie maanden tijd is dat nu al een veelvoud.’ Toch gaat u best niet overhaast te werk. De investering blijft groot en is niet altijd rendabel.
Vervangt een thuisbatterij mijn terugdraaiende teller?
Met een terugdraaiende teller gebruikt u het elektriciteitsnetwerk als batterij. Uw stroomoverschotten worden overdag kosteloos op het net geïnjecteerd en ’s nachts of in de winter haalt u die daar zonder meerprijs weer af. Zonnepaneeleigenaars met een digitale meter zijn dat gunstregime sinds vorige maand kwijt. Per kWh die u op het net injecteert, ontvangt u nu nog 4 à 5 cent. Dat is ongeveer 7 keer minder dan de prijs voor de energie die u afneemt van het net. Daarvoor betaalt u 27 à 28 cent/kWh. Met een thuisbatterij bewaart u uw overtollige stroom zelf voor later. Per zelfverbruikte kWh spaart u dan +/- 23 cent uit op uw energiefactuur. Volledige autonomie is niet haalbaar. U zult nog altijd stroompieken op het net zetten en op donkere momenten energie afnemen.
Hoeveel kost een thuisbatterij en hoeveel kan ik recupereren via een premie?
Het prijskaartje van een thuisbatterij is afhankelijk van het merk, het type en vooral van de opslagcapaciteit. Voor een thuisbatterij van 3 kWh geldt een richtprijs van 4.000 euro. Voor een batterij van 8 kWh betaalt u tussen 5.000 en 8.000 euro. Voor een batterij van 14 kWh loopt dat op tot zo’n 10.000 euro. Deze prijzen zijn inclusief 6% btw en plaatsing.
Uw systeem is optimaal als uw batterij dagelijks grotendeels wordt afgeladen
Sinds 1 april geldt er een nieuw premiestelsel. U krijgt nu 300 euro per kWh voor de eerste 6 kWh en bijkomend 250 euro per kWh tot 9 kWh. Voor een batterij van 8 kWh stemt dat overeen met een bedrag van 2.300 euro. De premie kan nooit meer bedragen dan 40 % van de investeringskosten en is geplafonneerd op 2.550 euro in 2021. Vanaf volgend jaar wordt de premie stelselmatig afgebouwd en vanaf 2025 valt ze volledig weg.
Weegt de besparing op mijn energiefactuur op tegen de investering?
Niet altijd. Gemiddeld heeft u de investering terugverdiend op 10 à 15 jaar. De levensduur van een batterij ligt volgens de producenten tussen 10 en 20 jaar. Test Aankoop houdt het op maximaal 15 jaar.
Afhankelijk van uw gedrag kan de terugverdientijd van een thuisbatterij terugvallen tot zo’n 8 jaar of oplopen tot meer dan 20 jaar. Uw zelfverbruik is daarbij cruciaal. Laat uw vaatwas, droogkast en wasmachine bij voorkeur overdag draaien, zodat u de opgewekte energie meteen kunt verbruiken. Eventuele stroomoverschotten worden op uw batterij bewaard en kunt u ’s avonds of ’s nachts verbruiken. Zo kan uw zelfverbruik met 35% toenemen. Hoe meer uw zelfverbruik toeneemt, hoe sneller de batterij is terugverdiend.
‘Met de calculator op energiesparen.be/thuisbatterij kunt u een inschatting maken van de terugverdientijd van een thuisbatterij voor een gezin van 2 à 3 personen met een standaardverbruik’, zegt Geert Flipts. ‘In samenwerking met de UGent komt er binnen enkele weken een update. De nieuwe calculator zal ook bruikbaar zijn voor gezinnen die afwijken van de standaard, bijvoorbeeld omdat ze een warmtepomp gebruiken of ’s nachts hun elektrische wagen opladen.’ Ook installateurs van thuisbatterijen maken met plezier een simulatie van de terugverdientijd als u een aankoop overweegt.
‘Let wel op voor al te rooskleurige prognoses van uw zelfverbruik’, waarschuwt Geert Flipts. ‘Ga ervan uit dat uw zelfverbruik ongeveer met 35 % toeneemt als uw batterij juist gedimensioneerd is.’ Als vuistregel geldt dat de capaciteit van een juist gedimensioneerde thuisbatterij 1 à 1,5 keer het piekvermogen van uw PV-installatie vertegenwoordigt. Voor een installatie van 4 kWp wordt ideaal gezien dus een thuisbatterij geplaatst met een capaciteit van 4 tot 6 kWh. Overdimensionering doet uw terugverdientijd stijgen.
Uw systeem is optimaal als uw batterij dagelijks grotendeels wordt afgeladen. Als ze te ruim gedimensioneerd is, stockeert u in de zomer energie die u niet gebruikt. In de winter produceert u te weinig energie om de batterij volledig op te laten. De kosten van de bijkomende opslagcapaciteit zijn dan moeilijk terug te verdienen. Ter indicatie: per KWh extra opslagcapaciteit stijgt uw investering met +/- 1.000 euro.
Hoe kan ik inzicht krijgen in mijn zelfverbruik?
Meten is weten. Als u een digitale meter heeft, kunt u op mijn.fluvius.be uw verbruik opvolgen per kwartier. Dat is de eerste stap om de pieken en dalen te reduceren en uw verbruik af te stemmen op uw energieproductie en batterijopslag. Een meer gedetailleerd inzicht kunt u krijgen met toepassingen zoals www.maakjemeterslim.be. Ook batterijproducenten hebben apps ontwikkeld die u inzicht geven in uw verbruik.